Naučna stručna validacija bentonitskog mineralnog resursa, na osnovu fizičko-hemijskih i mineraloških ispitivanja uzorka bentonita iz ležišta „Bijelo Polje“ – opština Bar

Abstract

U ITNMS-u su obavljena detaljna fizičko-hemijska i mineraloška ispitivanja na 3 tri vrste uzorka bentonita iz ležišta „Bijelo polje “- Opština Bar. Ova ispitivanja su omogućila sagledavanje potencijalnosti mineralnog resursa kao i tehnoloških mogućnosti prerade bentonitske sirovine iz ležišta "Bijelo Polje"-Bar u cilju dobijanja komercijalnih proizvoda, za primenu u različitim industrijskim granama. Ovim ispitivanjima su određeni: gruba i higroskopna vlaga, specifična masa, granulometrijski sastavi. Granulometrijski sastavi su određivani prosejavanjem na Tyler-ovoj seriji sita, do krupnoće -37μm, a na klasi -37+0,00μm granulometrijski sastavi su određeni laserskom difrakcijom na suvo i mokro. Na sve tri vrste uzoraka obavljene su hemijske analize, u okviru kojih je određen sadržaj glavnih i štetnih komponenti u uzorcima bentonita (sadržaj teških metala). U okviru fizičke karakterizacije urađena je DTG/TG i DSC analiza, određen je: bentonitski broj, KKI (kapacitet katjonske izmene), stepen adsorpcije metilen plavog, stepen beline pojedinih uzoraka, kao i index plastičnosti po metodi Atteberg-Kasagrande, koef. apsorpcije vlage po metodi Enslin –Neff, sadržaj adsorbovanih dioksina u kompozitnom uzorku bentonitske rude, i na kraju je obavljeno određivanje pH vrednosti 5% suspenzije. U okviru mineraloških ispitivanja obavljena su ispitivanja na pojedinim klasama krupnoće, kao i XRD analiza, kojom su određene strukturno-teksturne osobine bentonitske sirovine, mineralni sastav, način njihovog pojavljivanja, veličinu pojedinih mineralnih čestica u rudi itd. Sve obavljene analize i ispitivanja izvrsena su u skladu sa medjunarodno priznatim standardnim metodama za odredjivanje parametara koji se koriste za ocenu kvaliteta bentonitski glina - ISO, EN i ASTM. Obavljena ispitivanja su pokazala da je bentonitski mineralni resurs „Bijelo polje “- Bar, veoma značajna sirovina iz koje se mogu dobiti brojni proizvodi koji se mogu potencijalno primeniti u mnogim industrijskim granama.